Ngày 13/07/2022 06:35:55 / Lượt xem: 904 / Người đăng: biendt

Phân biệt Hiệu chuẩn, kiểm định và hiệu chỉnh trong đo lường

Việc sử dụng các thiết bị đo lường giúp ích rất nhiều cho con người trong các lĩnh vực đời sống, y tế, nghiên cứu khoa học. Để đảm bảo được sự chính xác cho các kết quả đo thì chúng ta cần đến việc hiệu chuẩn, kiểm định và hiệu chỉnh. Những cái tên gần giống nhau nhưng khái niệm cũng như mục đích của chúng hoàn toàn khác nhau. Hãy cùng chúng tôi học cách phân biệt hiệu chỉnh là gì, hiệu chuẩn là gì và kiểm định là gì?

1 - Hiệu chuẩn là gì?

Hiệu chuẩn là hoạt động nhằm xác định và thiết lập mối quan hệ giữa chuẩn đo lường với phương tiện đo. Từ đó đánh giá sai số và các đặc trưng về kỹ thuật, giá trị đo lường khác của đại lượng cần đo.

Hiệu chuẩn không mang tính chất bắt buộc, dựa vào kết quả hiệu chuẩn khách hàng tự quyết định xem thiết bị có sử dụng nữa hay không.

Giải thích các khái niệm trong hiệu chuẩn:

• Chuẩn đo lường: là khái niệm chỉ phương tiện kỹ thuật dùng để thể hiện và duy trì đơn vị đo của đại lượng đo. Nó được dùng để làm chuẩn nhằm so sánh với phương tiện đo hoặc các chuẩn đo lường khác.
• Phương tiện đo là phương tiện kỹ thuật sử dụng thực hiện phép đo.
• Phép đo là tập hợp các thao tác xác định giá trị đo cho đại lượng cần đo.

(Nội dung theo Luật Đo lường số 04/2011/QH13 ngày 11/11/2011)

Mục đích của hiệu chuẩn là để làm gì:

• Thực hiện hiệu chuẩn để duy trì các giá trị cho hệ thống chuẩn và hệ thống những phương tiện đo đang được dùng. Sự liên kết giữa chúng với các chuẩn đo lường sẽ đảm bảo được tính thống nhất và sự chính xác của phép đo.
• Xác định sai số các phương tiện đo để điều chỉnh phương tiện đo cho phù hợp với các phép tính đo.
  Đảm bảo sự tin cậy của các phương tiện cho ra các kết quả đo chính xác cao.
• Giúp tìm ra hỏng hóc hoặc tiên đoán được các hỏng hóc để sửa chữa các phương tiện đo một cách kịp thời.
• Phù hợp các tiêu chuẩn chất lượng của ngành, của quốc gia hay tiêu chuẩn quốc tế.

Hiệu chỉnh là gì?

Hiệu chỉnh là các việc làm chỉnh sửa những sai sót của máy móc và các thiết bị để chúng có độ chính xác và độ tin cậy cần thiết.

Mục đích của việc hiệu chỉnh là gì?

Như vậy hiệu chỉnh một thiết bị đo là các hoạt động kiểm tra và nếu cần thiết thì điều chỉnh để cho kết quả đầu ra đồng bộ với các yếu tố đầu vào trong dải đo được quy định. Nếu như không được hiệu chỉnh đúng để cho kết quả đo chính xác thì một thiết bị hiện đại đến đâu cũng trở nên vô dụng.

2 - Kiểm định là gì?

Kiểm định là hoạt động kỹ thuật nhằm xác định, đánh giá sự phù hợp của các phương tiện đo so với yêu cầu pháp lý có đạt các chỉ tiêu kỹ thuật tương ứng cụ thể hay không. Kết quả sẽ do cơ quan kiểm định nhà nước xác định được là đạt hoặc không đạt.

Kiểm định là hoạt động mang tính chất bắt buộc đối với các phương tiện đo nằm trong “Danh mục các thiết bị bắt buộc kiểm định” theo nội dung quyết định số 13/2007/QĐ-BKHCN ngày 6/7/2007 của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Việc kiểm định chỉ được một đơn vị cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong lĩnh vực Tiêu chuẩn – Đo lường – Chất lượng thực hiện trong phạm vi được chỉ định.

Thiết bị đo sau khi kiểm định là đạt yêu cầu sẽ được dán tem kiểm định. Hoặc sẽ cấp giấy chứng nhận kiểm định từ cơ quan quản lý Nhà nước về đo lường hoặc các cơ sở được uỷ quyền kiểm định Nhà nước và có chúng có giá trị pháp lý trong cả nước.

3 - Phân biệt Hiệu chuẩn, Kiểm định và Hiệu chỉnh

So sánh phân biệt hiệu chuẩn và kiểm định giống và khác nhau ở điểm gì?

Giữa hiệu chuẩn và kiểm định giống nhau :

Cả 2 việc đều là các hành động so sánh phương tiện đo với chuẩn để đánh giá mức độ sai số. Cùng với các đặc trưng kỹ thuật, đo lường khác của phương tiện đo.

Điểm khác nhau giữa hiệu chuẩn và phương pháp kiểm định:

Kiểm định bắt buộc áp dụng theo yêu cầu của pháp lý còn hiệu chuẩn theo tính chất tự nguyện. Dựa vào kết quả hiệu chuẩn mà tự khách hàng quyết định mình có nên tiếp tục sử dụng thiết bị đo lường đó nữa hay không.

Phân biệt hiệu chuẩn và Hiệu chỉnh : 

Hiệu chuẩn và Hiệu chỉnh là 2 hành động quy định khác nhau hoàn toàn về bản chất. Một bên hiệu chuẩn là đánh giá về sự sai số, kiểm tra tính chính xác của các máy móc thiết bị đo. Và một bên còn lại là hiệu chỉnh điều chỉnh để sửa chữa thiết bị nếu cần thiết để có được độ chính xác tin cậy.

(Theo nguồn : migco.vn)